Cevizin bağırsak sıhhatine yararları

Yeni bir klinik çalışma, kalp ve bağırsak sıhhati ortasında bir temas olduğunu ve bu ilişkiyi nizamlı ceviz tüketiminin destekleyebileceğini ortaya çıkardı.

Journal of Nutrition’da yayımlanan bu yeni çalışmanın bulguları, ceviz tüketiminin tansiyon ve kolesterole uygun gelmenin yanı sıra sindirim sistemindeki belli bağırsak bakterilerini artırdığını gösterdi. Araştırmacılar, bunun cevizde bulunan biyoaktif bileşikler, yağ asitleri ve diyet liflerinin eşsiz bileşiminden kaynaklanabileceğine inanıyor.*

Öte yandan, tüketiciler risk faktörlerini düzenlemeye yardımcı olan ve besinsel yarardan sonra en çok sindirime ve kalbe güzel gelmesi beklenen sıhhate yararlı besinleri talep ediyor. Türkiye’de tahminen 15 milyona yakın kişinin sindirim hastalıklarından muzdarip olduğu biliniyor ve Türkiye Cumhuriyeti Sıhhat Bakanlığı tarafından sağlanan verilere** nazaran Türkiye’de kalp hastalıkları, yaklaşık %40lık bir oran ile mevt sebeplerinin en başında geliyor. Türk Kalp Vakfı’na nazaran, Türkiye’de kalp hastalığı tanısı konulan yaklaşık 6 milyon kişinin mevt oranının %42 olduğu, ve bu sayının dünya ortalamasından %1 daha yüksek olduğu düşünüldüğünde ise, bu talebin çok da yersiz olmadığı söylenebilir.

Pennsylvania Eyalet Üniversitesi ve Juniata Koleji’nde yapılan bu yeni çalışmaya 30-65 yaşlarında ve kalp hastalığı riski taşıyan çok kilolu yahut obez (Vücut Kitle İndeksi: 25.0- 39.9 kg/m2) bireyler dahil edildi. İştirakçiler, herkesin tıpkı referans kıymetinden başlaması maksadıyla iki hafta boyunca olağan Amerikan diyetini (%48 karbonhidrat, %17 protein, %35 yağ, %7 doymuş yağ) uyguladı. Sonrasında ise rastgele seçilmiş birtakım doymuş yağlar, ceviz yahut cevizle tıpkı yağ asitlerini (çoklu doymamış yağ tipi omega-3 ALA dahil) içeren bitkisel yağ karışımıyla ya da daha yüksek omega-9 oleik asit (mono doymamış yağ) içeren bitkisel yağ karışımı ile değiştirildi. Diyetler, cevizdeki uygun ve doymamış yağların faydalı olup olmadığını, yahut biyoaktif bileşikler ve lif üzere öbür besinlerin ek bir rol oynayıp oynamadığını anlaşılacak formda tasarlandı. Tüm iştirakçiler, her bir müdahale ortasında bir sefer mola vererek (ortalama 22.8 gün) altı hafta devam etti. İştirakçilerin sindirim sistemindeki mikroorganizmaların yanı sıra tansiyon ve kolesterol üzere standart kalp sıhhati belirtileri diyet öncesi ve sonrasında değerlendirildi.

Ceviz ve cevizle tıpkı yağ asidi profiline sahip bitkisel yağ tüketen bireyler, omega-3 ALA’nın olumlu tesirini gösterecek formda, olağan Amerikan diyetine kıyasla bağırsak bakterilerinde olumlu değişimler gösterdi. Yalnızca ceviz diyetini uygulayanlarda kalp ve damar sıhhati açısından yararlı olan biyoaktif ceviz bileşeni ellagitannini metabolize etmede kıymetli bir rol oynayan belli bir bakteri tipinde büyük değişimler görüldü. Ceviz ve bitkisel yağda bulunan yağ asidi cinsleri bağırsak sıhhatini olumlu etkilemekle birlikte bu çalışma bütün ceviz tüketiminin yararlarını da ortaya çıkardı.

Herhangi bir bilimsel araştırmada olduğu üzere kimi araştırma sınırlamaları da göz önünde bulundurulmalıdır. Araştırma, bağırsak bakterilerinin fonksiyonel kapasitesini değerlendirmede kullanılan ikincil metabolitleri ve bağırsak florasını etkileyen ALA’nın EPA’ya dönüşümünü değerlendirmedi. Ayrıyeten, beslenme, ilaçlar, ömür usulü ve öbür faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösteren dışkı örnekleri, bütün bağırsak ortamının temsilcisi olmayabilir. Bu yüzden, bu tesirleri daha geniş bir popülasyonda doğrulamak için daha büyük çaplı ve uzun vadeli çalışmalara gereksinim var.

1 Yaklaşık 30 gr’lık ceviz, 18 gr toplam yağ, 2,5 gr mono doymamış yağ, 2,5 gr alfa-linolenik asit (bitki bazlı omega-3) dahil 13 gr çoklu doymamış yağ ve 2 gr besinsel lif sağlar.

2 Türkiye Sıhhat Bakanlığı tarafından sağlanan datalara nazaran.